Gai đốt sống cổ là một dạng bệnh về cột sống phổ biến nhất. Bệnh mới khởi phát thường khó nhận biết do các biểu hiện không rõ ràng. Khi gai cột sống cổ phát triển gây áp lực lên dây thần kinh và tủy sống gây đau nhói, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống. Vậy dấu hiệu gai đốt sống cổ và cách điều trị như thế nào?
Gai đốt sống cổ là gì?
Gai đốt sống cổ, còn được gọi là thoái hóa cột sống cổ, là một tình trạng khi các đĩa đệm và sụn khớp trong cột sống cổ bị suy giảm hoặc canxi hóa dẫn đến hình thành các gai xương. Tình trạng này có thể gây áp lực lên dây thần kinh cổ, gây ra những triệu chứng đau đớn và khó khăn trong việc di chuyển cổ.
Ban đầu, bệnh thường phát triển mà không có triệu chứng rõ ràng, khi các gai xương còn nhỏ. Tuy nhiên, khi chúng lớn lên, người bệnh có thể trải qua đau đớn cổ mạnh và hạn chế trong việc xoay đầu và cúi người.
Gai đốt sống cổ thường ảnh hưởng đặc biệt đến người cao tuổi, có nguy cơ cao hơn do hoạt động lao động nặng. Mặc dù vậy, gần đây, có sự gia tăng của trường hợp gai đốt sống cổ ở các đối tượng trẻ tuổi. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm liệt cổ.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh gai cột sống cổ
Gai đốt sống cổ có thể xuất phát từ một loạt nguyên nhân, bao gồm thoái hóa tự nhiên và các bệnh lý liên quan. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Viêm xương khớp: Viêm xương khớp có thể kích thích tạo ra các tế bào xương mới và lắng đọng canxi tại vị trí bị tổn thương, dẫn đến hình thành các gai xương trong cột sống cổ.
- Lắng đọng canxi: Khi cơ thể có dư canxi mà không thể chuyển hóa hoặc hấp thụ được, có thể dẫn đến xẹp đĩa đệm. Điều này làm cho các đốt sống cổ giãn ra và hình thành những gai xương xung quanh cột sống, đặc biệt thường xảy ra ở người cao tuổi.
- Thoái hóa cột sống cổ: Quá trình thoái hóa cột sống cổ có thể gây ra gai đốt sống. Thoái hóa này dẫn đến sụn khớp bị hao mòn, đĩa đệm xẹp xuống, và thoát vị, tạo điều kiện cho sự biến đổi hình thái cột sống và các cấu trúc xung quanh đĩa đệm, dẫn đến hình thành gai xương.
- Chấn thương vùng cổ: Chấn thương trong vùng cổ, thường xảy ra ở những người tham gia thể thao quá mức, sử dụng sai cách cơ thể hoặc mang vác nặng, hoặc có thể là kết quả của tai nạn, có thể gây nứt xương, gãy xương hoặc cọ xát xương. Theo thời gian, xương tự phục hồi, và sự tích tụ dư canxi trong quá trình phục hồi có thể dẫn đến hình thành gai xương.
Các nguyên nhân trên đều có thể gây ra sự hình thành gai đốt sống cổ và gây đau và khó khăn trong việc di chuyển cổ.
Nhận biết triệu chứng bệnh gai cột sống cổ
- Cơn đau cổ ê ẩm, liên tục.
- Đau vùng vai gáy, nhức mỏi bả vai.
- Tê hoặc ngứa ran ở cánh tay, thậm chí lan xuống các ngón tay.
- Hạn chế vận động ở cổ, cứng cổ mỗi khi thức dậy, không quay đầu sang trái hoặc sang phải được mà phải xoay cả người.
- Đau nửa đầu, đau buốt lên đỉnh đầu.
- Một số triệu chứng gai cột sống khác thường chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, mất ngủ.
- Nếu bệnh kèm theo bệnh thoát vị đĩa đệm vùng cổ có thể chèn ép nặng các rễ thần kinh, gây nên bại liệt một hoặc cả hai cánh tay, rối loạn cảm giác tứ chi thần kinh thực vật.
Thông thường, chụp X-quang có thể phát hiện bệnh lý gai cột sống. Tuy nhiên, một số xét nghiệm chuyên sâu khác như chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI),… giúp chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
Đối tượng dễ mắc gai cột sống cổ
Dựa theo nguyên nhân, gai đốt sống cổ rất dễ gặp ở các đối tượng bị thoái hóa, thoát vị đĩa đệm và gặp phải chấn thương. Cụ thể:
- Thường gặp ở nam giới và có nguy cơ tăng dần theo độ tuổi do sự lão hóa cột sống và lắng đọng canxi.
- Bệnh đang có xu hướng trẻ hóa, dễ gặp ở những người trên 35 tuổi.
- Người hay mang vác nặng, có thói quen đi đứng, vận động sai tư thế.
- Người có tiền sử tai nạn, chấn thương, tổn thương ở sụn khớp.
- Người bị viêm cột sống mãn tính.
- Người thừa cân, vận động mạnh, sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá, chất kích thích
Xem thêm: Dịch vụ chăm sóc cổ vai gáy chuyên sâu
Gai cột sống cổ có nguy hiểm không?
Sự xuất hiện của các gai xương dọc theo đốt sống cổ sẽ dẫn tới những cơn đau nhức, ảnh hưởng đáng kể tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Nếu không được can thiệp kịp thời, gai cột sống cổ có thể trở nặng, kích thích hàng loạt vấn đề bệnh tật như:
- Hội chứng chèn ép tủy cổ
- Động mạch cột sống thân nền
- Hội chứng tổn thương cổ, vai, cánh tay
- Hội chứng cổ vai
- Ảnh hưởng tới tủy sống, trong trường hợp nghiêm trọng có thể bị mất kiểm soát bàng quang và ruột.
- Có thể bị hoa mắt, chóng mặt, thiếu máu não, khó thở.
Phương pháp điều trị
- Dùng thuốc tây y: Cách điều trị gai đốt cột sống được ưu tiên áp dụng là sử dụng thuốc Tây. Phương pháp điều trị này là điều trị bảo tồn chức năng nhằm làm giảm nhẹ các triệu chứng và ức chế sự tiến triển của bệnh.
- Dùng thuốc đông y: Thuốc đông y sẽ điều trị gai đôi cột sống từ căn nguyên của bệnh. Thuốc đông y cũng là sự lựa chọn tuyệt vời giúp bồi bổ và làm bào mòn xương từ từ mà người bệnh có thể lựa chọn. Tuy nhiên, hiệu quả của các loại thuốc này thường chậm, người bệnh phải tuân thủ phác đồ điều trị lâu dài thì mới thấy được hiệu quả rõ rệt.
- Vật lý trị liệu: Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu là cách để chữa trị gai cột sống hiệu quả và an toàn. Phương pháp này giúp kéo giãn cột sống, hỗ trợ tuần hoàn máu nuôi dưỡng vùng bị tổn thương và giảm đau.
- Phẫu thuật cắt bỏ xương: Khi các phương pháp điều trị nội khoa không đáp ứng điều trị thì liệu pháp điều trị cuối cùng được chỉ định là phẫu thuật cắt bỏ xương.
- Tập luyện nhẹ nhàng: Góp phần hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống, giúp kéo giãn cột sống một cách tự nhiên, thúc đẩy phục hồi các tổn thương, khiến hệ thống các khớp cũng trở nên linh hoạt và dẻo dai hơn.
- Xoa bóp bấm huyệt: Sử dụng lực từ các ngón tay và bàn tay để tác động lên các huyệt đạo trên cơ thể giúp tác động đến tuần hoàn máu và làm giảm các cơn đau cấp do gai cột sống.
Bệnh gai cột sống sẽ không thể hình thành nếu chúng ta xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, điều độ. Mỗi chúng ta hãy tự ý thức việc chăm sóc bản thân và trân trọng sức khỏe của mình. Bởi vì sức khỏe là món quà vô giá mà mỗi con người nhận được.
